Phương tiện lưu thông qua một trạm thu phí đã lắp đặt và vận hành thu phí tự động không dừng. (Ảnh: Huy Hùng/Vietnam+)
Bộ Giao thông Vận tải đang đốc thúc các đơn vị liên quan gấp rút hoàn thành hệ thống thu phí tự động không dừng (ETC) ở các trạm thu phí để đưa vào vận hành trước ngày 31/12/2020 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Nhiều trạm chưa thể triển khai
Thực hiện chủ trương của Chính phủ, Bộ Giao thông Vận tải phân chia hệ thống thu phí tự động không dừng thành 2 giai đoạn phù hợp với lộ trình và điều kiện thực hiện.
Cụ thể, giai đoạn 1 gồm các trạm trên Quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên và một số tuyến cao tốc đến nay đã triển khai và vận hành hệ thống ETC (40/44 trạm), bước đầu tạo điều kiện thuận lợi cho người tham gia giao thông và tăng cường minh bạch trong hoạt động thu phí.
Đối với 4 trạm còn lại của giai đoạn 1 chưa triển khai là các trạm thuộc hệ thống đường cao tốc do Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) đang quản lý thực hiện do những vướng mắc về do nguồn vốn triển khai, tái cơ cấu các dự án và sự chỉ đạo điều hành của VEC sau khi chuyển về Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp việc thực hiện đầu tư, vận hành hệ thống thu phí không dừng chậm và không thể hoàn thành trong năm 2020.
Do tính chất đặc thù các dự án VEC, tại Quyết định 19/2020/QĐ-TTg, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo: “Riêng đối với các trạm do VEC quản lý, tiến độ hoàn thành do Bộ Giao thông Vận tải và Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp xem xét, quyết định phù hợp với điều kiện nguồn vốn của của dự án.”
Để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc nêu trên, VEC đang xây dựng giải pháp và báo cáo cấp có thẩm quyền để có căn cứ thực hiện.
Trong tổng số 33 trạm thu phí thuộc giai đoạn 2, có 8 trạm có tính chất đặc thù kiến nghị không thực hiện hoặc lùi thời gian thực hiện để đảm bảo hiệu quả gồm 2 trạm thu phí có doanh thu quá thấp (cầu Mỹ Lợi và Thái Hà), 3 trạm chưa được thu phí và đang báo cáo Thủ tướng Chính phủ phương án bố trí vốn ngân sách Nhà nước hoàn trả cho nhà đầu tư (trạm Km1747 đường Hồ Chí Minh, Bờ Đậu-Quốc lộ 3, trạm T2-Quốc lộ 91) và 3 trạm Quốc lộ 51 nên việc triển khai ETC không hiệu quả do thời gian còn lại quá ngắn dưới 3 năm.
Chưa kể, cả 5 dự án đặc thù nêu trên hiện phương án tài chính ở tình trạng rất xấu, ảnh hưởng lớn tới các nhà đầu tư và tổ chức tín dụng. Ngoài ra, các dự án này nằm trên các tuyến có lưu lượng giao thông thấp, không ảnh hưởng đến hiệu quả chung của hệ thống ETC trên toàn quốc.
[Bộ trưởng GTVT: Sẽ xử phạt xe chưa dán thẻ đi vào làn thu phí tự động]
Khẳng định các tồn tại vướng mắc của dự án giai đoạn 2 cơ bản đã được tháo gỡ, lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải nhìn nhận, với tiềm lực về tài chính, kinh nghiệm trong việc triển khai các dự án công nghệ của Tập đoàn Viettel, đến hết 31/12/2020, các trạm thu phí đủ điều kiện triển khai thu phí không dừng thuộc giai đoạn 2 (25 trạm) sẽ được triển khai hoàn thành đáp ứng tiến độ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Với các trạm thu phí do địa phương là cơ quan Nhà nước có thẩm quyền tổ chức thực hiện, trong tổng số 15 địa phương với 35 trạm thu phí, hiện có 19/35 trạm đã triển khai lắp đặt thiết bị, vận hành và kết nối với dự án của Bộ Giao thông Vận tải; 11/35 trạm đang triển khai thực hiện việc lắp đặt thiết bị và đấu thầu lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ; 5/35 trạm thuộc các dự án BOT đang trong quá trình đầu tư xây dựng, sẽ triển khai ETC khi đưa dự án BOT vào vận hành khai thác.
“Như vậy, tổng thể đến 31/12/2020, cơ bản toàn bộ các trạm thu phí trên toàn quốc đủ điều kiện triển khai sẽ được lắp đặt, vận hành hệ thống ETC đáp ứng tiến độ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ ngoại trừ 4 trạm do VEC quản lý, 8 trạm không đủ điều kiện triển khai,” lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải khẳng định.
Mở rộng dịch vụ liên thông tài khoản kết nối
Để phát huy hiệu quả đầu tư hệ thống ETC, tạo thuận lợi cho người sử dụng, dự án giai đoạn 1 đã hoàn thành việc kết nối liên thông tài khoản giao thông với tài khoản cá nhân tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) hiện đang mở rộng dịch vụ sang các ngân hàng khác. Đối với giai đoạn 2, hiện Viettel đang tổ chức thực hiện liên thông tài khoản ngân hàng thông qua việc sử dụng ví điện tử ViettelPay, dự kiến đưa dịch vụ vào khai thác trước 31/12/2020.
Đề cập đến việc dán thẻ E-tag, tham gia dịch vụ ETC, theo thống kê của Bộ Giao thông Vận tải, đến nay, số lượng phương tiện dán thẻ và tham gia dịch vụ chưa cao, chưa phát huy hết hiệu quả của hệ thống (mới có khoảng gần 1/3,8 triệu phương tiện, chiếm khoảng 25% phương tiện dán thẻ và tham gia dịch vụ).
Khẳng định hệ thống ETC là dự án quan trọng, thời gian còn lại để hoàn thành dự án theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ không còn nhiều, trong khi khối lượng công việc còn lại lớn, vừa qua, tại cuộc họp kiểm điểm tiến độ dự án, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể đã chỉ đạo các cơ quan đơn vị phải khẩn trương bám sát tiến độ hoàn thành của từng hạng mục; tăng cường giám sát, đôn đốc tình hình triển khai; chủ động xử lý các vướng mắc phát sinh của dự án thuộc thẩm quyền; đẩy nhanh đàm phán ký kết phụ lục Hợp đồng BOT và các Hợp đồng dịch vụ cho phù hợp với phương án tài chính điều chỉnh đã được phê duyệt.
[Bài 2: Thu phí tự động không dừng: Lợi đã rõ, sao dân không 'mặn mà'?]
Bộ trưởng cũng đã chỉ đạo Tổng cục Đường bộ Việt Nam phối hợp với nhà cung cấp dịch vụ ETC khẩn trương hoàn thiện việc kết nối liên thông 2 trung tâm dữ liệu trong tháng 11/2020, đồng thời VETC phải tích cực làm việc với các ngân hàng thương mại để mở rộng dịch vụ liên thông tài khoản, hoàn thiện giải pháp kết nối tài khoản thông qua hệ thống ví điện tử Viettel Pay (điều này sẽ giúp người sử dụng dịch vụ không phải nạp tiền cố định vào tài khoản giao thông như hiện nay).
Phân luồng giao thông tại các trạm thu phí đảm bảo các cửa thu phí không dừng chỉ dành cho các phương tiện đã dán thẻ, hạn chế ùn tắc giao thông. (Ảnh: Huy Hùng/Vietnam+)
Để đẩy mạnh công tác dán thẻ E-tag, Bộ trưởng nhấn mạnh cần tăng cường công tác truyền thông về lợi ích của dự án cũng như công khai minh bạch các thông tin liên quan đến dự án để người dân, doanh nghiệp đồng thuận, sẵn sàng sử dụng dịch vụ để đảm bảo hiệu quả kinh tế-xã hội của dự án.
Tư lệnh ngành giao thông yêu cầu Tổng cục Đường bộ phải phối hợp cùng các doanh nghiệp BOT rà soát bổ sung biển báo, chỉ dẫn rõ ràng, khoa học kết hợp phân luồng giao thông tại các trạm thu phí đảm bảo các cửa thu phí không dừng chỉ dành cho các phương tiện đã dán thẻ, hạn chế ùn tắc giao thông.
“Tất cả phải nỗ lực với tinh thần trách nhiệm cao nhất để hoàn thành dự án đúng tiến độ yêu cầu sau khi được rà soát, điều chỉnh phù hợp với thực tế,” Bộ trưởng Thể quả quyết./.
Việt Hùng (Vietnam+)